Tjasker bij Bezoekerscentrum draait weer

Vrijwilligers en medewerkers van Natuurmonumenten zetten dinsdagmiddag de zestig jaar oude tjasker bij het Bezoekerscentrum in Sint Jansklooster weer aan het werk. Voor de gelegenheid was de molen feestelijk versierd. De gerenoveerde molen kreeg meteen met een pittige windkracht te maken.
“Dat deed verdriet: die molen hoort gewoon op deze plek. De vaste bezoekers misten de tjasker en toen die er weer stond waren er veel complimenten van de bezoekers. Zo’n molen heeft een verhaal”, zegt beheerder Bernadette Haverkort van het Bezoekerscentrum als ze nog even terugblikt op de aanleiding van de klus. Een stevige storm vernielde de kleine molen.
Vrijwilligers van Natuurmonumenten ontfermden zich daarna over de tjasker. Jan van Schaik uit Ruinen stak veel tijd en energie in. “Hoe je zo’n tjasker restaureert staat nergens beschreven…”, glimlacht hij over het monnikenwerk dat hij achter de rug heeft. In de molen zitten bijvoorbeeld alleen al 360 lamellen die stuk voor stuk onder handen zijn genomen. Van Schaik verrichtte de klus niet alleen, benadrukt hij. Het gevaarte moest immers van de Ronduite weer terug naar Sint Jansklooster. “Dat was nogal wat sjouwwerk. Bovendien moest het eilandje waarop de tjasker staat ook verhoogd worden”, legt Van Schaik uit.
Bij de feestelijke ingebruikname was ook Natuurmonumenten-beheerder Chris Braat aanwezig. Hij werkt sinds juni 2020 in De Wieden. “Toen zag ik al die bak met hout staan. ‘Wat zou dat toch zijn?’, vroeg ik me af”, lacht Braat, die ondertussen het antwoord op die vraag weet. “Heel mooi dat zoveel mensen hebben meegewerkt aan dit project. Voor mij is dat kenmerkend voor De Wieden. Dit gebied is ontstaan uit mensenhanden en nog steeds wordt hier veel werk verzet. Daar past deze klus bij.”
Braat is blij dat de inzet ook een vervolg krijgt. Stichting Natuurlijk Jonen beheert achter het minidorpje een stuk natuur met daarop ook een tjasker. Die is, vlak langs het fietspad Jonen-Dwarsgracht, beeldbepalend. “De kwaliteit van het hout was niet best meer. We gaan nu ook met die molen aan de slag. Het is altijd makkelijker als je iets al een keer hebt gedaan…”, zegt Roelof de Jonge, die voor Natuurmonumenten het vrijwilligerswerk coördineert. De molen heeft hetzelfde uiterlijk en dezelfde grootte als die in Sint Jansklooster.
Vroeger stonden in De Wieden veel meer tjaskers. De kleine windmolens maalden de polders droog. In de jaren dertig kregen ze zware concurrentie van de metalen molens die nu nog veel in het gebied staan. Vanaf 1950 verdwenen de houten tjaskers daardoor uit het landschap.