Schoolgebouw Randweg: verval, overlast en leegstand

Wie vanaf afrit Meppel-Zuid de stad binnengereden komt, ziet al snel het oude schoolgebouw van Stad & Esch aan de Randweg. Hoewel Stad & Esch in 2014 het gebouw al verruilde voor hun nieuwe schoolgebouw in Ezinge, staat het pand nog altijd leeg. In 2019 werd de grond al verkocht aan een projectontwikkelaar, ondertussen is er nog steeds niks gebeurd. Elke dag raakt het gebouw meer en meer in verval. Daarnaast lijkt, nu er net licht aan het einde van de tunnel is, netbeheerder Enexis roet in het eten te gooien.

‘’Het gebouw is een doorn in het oog.’’ Ina Booij, raadslid van de ChristenUnie, is niet te spreken over de huidige staat van het schoolgebouw aan de Randweg. Het gebouw staat al 9,5 jaar leeg en een oplossing laat nog altijd op zich wachten. De gemeenteraad van Meppel stemde in december 2023 in met een gewijzigd bestemmingsplan, de bal ligt nu dus bij projectontwikkelaar RDB Real Estate. Zij kunnen nu een vergunning aanvragen om met de herontwikkeling van het terrein aan de slag te gaan, mits alles meezit.

De eerste versie van het bestemmingsplan is gemaakt door Weltevreden BV. Dat bedrijf, gespecialiseerd in wet- en regelgeving rondom bouwen, milieu, water en natuurbescherming, heeft een uitdaging gehad: het pand van de lagere technische school is een provinciaal monument. Het hoofdgebouw moest blijven staan, praktijklokalen die op het terrein stonden zijn al eerder weggehaald. Daar komt ruimte voor een hofje. Hoewel het uiterlijk van het gebouw niet gelijk doet vermoeden dat het een monument betreft, is volgens de Provinciale Monumentenlijst de architectuurhistorische waarde van belang vanwege het bijzondere voorbeeld van functionalistische scholenbouw in Drenthe.

Overlast

Uit journalistiek onderzoek van de redactie blijkt dat bijna driekwart van de respondenten overlast ervaart door bijvoorbeeld hangjongeren of rommel op het terrein. Een derde heeft dit bijna constant. De vorm waarin deze overlast zich uit is voornamelijk door hangjongeren en het uiterlijk van het gebouw. Xander Topma, fractievoorzitter van SP, woont om de hoek. ‘’Ik zie het regelmatig. Er is wat moois van te maken, maar zoals het er nu bij ligt is het doodzonde.’’ Eén van de respondenten van het onderzoek ziet liever dat het gebouw wordt gesloopt: “Het gebouw is niet mooi, er kan beter plaats worden gemaakt voor een nieuw plan of een park’’.

Naast hangjongeren en het uiterlijk van het gebouw zijn er nog meer vormen van overlast. Zo geeft ongeveer 40% aan hinder te ondervinden van geluidsoverlast en geeft één van de respondenten aan bij droog weer veel last te hebben van een berg puin op het terrein, die tot in huis veel stof afgeeft. Booij hekelt zich al langere tijd aan de overlast en heeft daar al vaker aandacht voor gevraagd. Xander Topma vindt het vervelend, maar geeft aan dat de eigenaar van de grond hier verantwoordelijkheid voor draagt: ‘’De ontwikkelaar is nu het eerste aanspreekpunt bij problemen, bij overlast moet je met hen in gesprek. Als die niet of niet goed reageert, zou de gemeente wel aan jouw kant moeten staan.’’

Biedboek

Arnoud de Vos, fractievoorzitter van D66, is inmiddels vier jaar woonachtig in Meppel. De eerste keer dat hij het schoolgebouw zag, kwam bij hem de vraag op hoe het zit en hoe dit heeft kunnen gebeuren. Booij legt het proces uit: ‘’In 2021 is de gemeenteraad begonnen met het opstellen van een zogeheten biedboek. Daarin staan alle voorwaarden voor nieuwbouw. Zodra zoiets klaar is wordt het biedboek in de markt gezet en kunnen projectontwikkelaars reageren.’’ Zo’n biedboek, ook wel een projectvoorstel, vertelt projectontwikkelaars meer over het terrein, wat het plan. In het geval van het oude schoolgebouw aan de Randweg blijkt dat wonen het uitgangspunt is, het hoofdgebouw moet blijven staan en er speciale aandacht is voor sociale woningbouw. Ook is er, vanwege het formaat van het terrein, mogelijkheid om functies te combineren; naast wonen zou er op het terrein bijvoorbeeld ook ruimte kunnen zijn voor educatie, zorg of cultuur.

Bestemmingsplan

Dan is er nog dat bestemmingsplan. Voordat er vergunningen aangevraagd en goedgekeurd kunnen worden, moet er een bestemmingsplan zijn goedgekeurd. Nadat deze wordt gemaakt, is er een terinzagelegging van zes weken waarin het plan voor iedereen in te zien is en wijzigingen voorgesteld kunnen worden. Moet er iets gewijzigd worden? Dan begint het proces weer van vooraf aan. Topma: ‘’Een bestemmingsplan duurt altijd heel lang. Zo’n gebouw zie je ondertussen gewoon in elkaar zakken.’’

Functies

Nadat Stad & Esch het gebouw verliet heeft de school meerdere functies gehad. Zo heeft er in 2022 een bedrijf gezeten die bezoekers vermaakte met een zombie-spel en een ‘rage room’. Dat is een kamer waarin je van alles mag slopen. Daar is niet iedereen over te spreken; Ina Booij is niet enthousiast. ‘’Al die vernielzucht is flauwekul, zo’n vervallen pand is geen spelletje.’’ Ook was er eind november een grote oefening van het leger, waarvoor het pand van de lagere technische school als locatie diende.

Hoogspanningsstation

Naast het schoolgebouw ligt een hoogspanningsstation, een verdeelstation voor elektriciteit. Onder buurtbewoners heerst de speculatie dat die mogelijk zou uitbreiden. Volgens Arnoud de Vos kunnen die plannen niet naast elkaar leven: ‘’Uitbreiden van een hoogspanningsstation kan bij de nieuwe locatie op industrieterrein Noord III. Aan de Westerstouwe uitbreiden is niet de logische weg.’’ Reden voor deze keuze heeft te maken met onderzoeken van de Gezondheidsraad. De raad concludeerde uit literatuuronderzoek dat er aanwijzingen zijn voor een verband tussen kinderleukemie en hoogspanningsvelden, als kinderen langdurig binnen 50 meter van een bovengrondse hoogspanningslijn worden blootgesteld. Hoewel dit slechts aanwijzingen zijn, wordt het bij nieuwbouw wel gevolgd.

In een interview in de Meppeler Courant van 24 november 2023 geeft Tim van Ham, woordvoerder bij netbeheerder Enexis, aan dat Enexis van mening is dat het bestemmingsplan niet aan de richtlijnen die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft opgesteld voor bouwen rondom een hoogspanningsstation voldoet. Daarnaast wil de netbeheerder het spanningsstation uitbreiden. ‘We zitten midden in een energietransitie en onze elektriciteitsnetten worden zwaarder belast dan ooit’, zei van Ham tegen de krant. Enexis is daarnaast bang voor de overlast die uitbreiding van het station zou kunnen opleveren. Weltevreden BV heeft daarom in het bestemmingsplan een geluidswal opgenomen, maar ook daar is Enexis geen voorstander van: de wal stond namelijk ingetekend op grond van de netbeheerder, niet van projectontwikkelaar RDB Real Estate.

Hoe nu verder?

De nabije toekomst van het gebouw is nog onzeker. De gemeenteraad is akkoord met het bestemmingsplan, wat betekent dat RDB Real Estate vergunningen voor het bouwen kan gaan aanvragen. Dat er iets moet gebeuren met het gebouw is duidelijk, maar de verschillende betrokken partijen kunnen nog niet eens worden hoe.

Tekst/foto Manon Buschgens, Ilse Visser, Rik Veen, Jelle Hofenk (RTV Meppel)