Post-Covid: wat is dat? 6 feiten en fabels
Komende 21 maart is het post-Coviddag. Iedereen heeft er wel iets over gehoord. Maar wat is post-Covid eigenlijk? En kan je in bloedonderzoek zien dat je post-Covid hebt? Revalidatiearts Rianne Kofman van Treant behandelde met haar collega’s al zo’n 480 patiënten met post-Covid en vertelt je in 6 feiten en fabels meer over de ziekte.
Hersenmist komt vaak voor bij post-Covid: FEIT!
‘Sommige mensen houden langdurige klachten nadat ze corona hebben gehad. Veelgehoorde klachten zijn: vermoeidheid, moeite met inspannen, slecht slapen en geheugen- en concentratieproblemen. Ook wordt vaak gesproken over ‘hersenmist’. Ik vat het vaak samen als een verminderde fysieke en mentale belastbaarheid.’
Post-Covid is hetzelfde als Long-Covid: FEIT!
‘In Nederland is afgesproken dat we de ziekte post-Covid noemen, omdat het Engels ‘long’ (dat betekent lang) teveel lijkt op het Nederlandse woord ‘longen’ (waar je mee ademhaalt). Dat is verwarrend.’
Met een bloedonderzoek kan je zien of iemand post-Covid heeft: FABEL!
‘Via bloedonderzoek kun je niet zien of iemand post-Covid heeft. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft criteria gemaakt voor de ziekte, er mag dan bijvoorbeeld niet een andere verklaring zijn voor de klachten en de klachten moeten snel na een Covidinfectie zijn ontstaan en langer aanhouden.
Post-Covid komt door een verstoord stress respons systeem: FEIT!
‘Je lichaam reageert op gevaar (een virus, een wolf zien, een eng steegje waar je doorheen loopt in de nacht) met het stress respons systeem. Dat systeem staat bij iedereen meerdere keren per dag wel even aan: je hartslag gaat omhoog, je bloeddruk stijgt, je wordt alert. Bij patiënten met post-Covid blijft het zogenoemde stressresponssysteem aanstaan. Ook als daar geen aanleiding voor is. Dat is niet gezond en kost veel energie.’
Na revalidatie zijn patiënten met post-Covid weer helemaal beter: FABEL!
‘De ziekte gaat bij veel patiënten niet weg, maar ze weten wel beter wat ze wel en niet kunnen. Een gesprek waarin uitgelegd wordt wat er aan de hand is als je post-Covid hebt, is de eerste stap om je beter te voelen. Daarnaast kijken we bij Treant per patiënt wat de ideale mix is van de verschillende therapieën, zoals fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, maatschappelijk werk, psychologie en psychomotorische therapie.
Bij post-Covid is het belangrijk om binnen je grenzen op te bouwen. En dat hebben mensen vaak niet geleerd. ‘Niet zeuren maar doorgaan’, zit veel in onze opvoeding. En dat helpt juist niet mee bij herstellen na een Covidinfectie.’
Treant werkt in de hele regio samen om patiënten met post-Covid te behandelen: FEIT!‘De afdeling Revalidatiegeneeskunde van Treant nam het initiatief tot meer samenwerking tussen behandelaars in de regio. Denk hierbij aan de fysiotherapeut en ergotherapeut bij jou in het dorp tot aan de psycholoog en logopedist in het ziekenhuis. Omdat er bij mensen met post-Covid geen kant en klare oplossing is, is het extra belangrijk dat we als zorgverleners van elkaar weten wat we precies doen. Het bespaart patiënten onnodig wachten en biedt hogere kwaliteit van zorg, omdat we veel meer kennis delen.’
Oproep revalidatiearts – ‘Niet zeuren, maar doorgaan helpt juist niet bij revalidatie’
Revalidatiearts Rianne Kofman werkt vijf en een half jaar bij Treant en is gespecialiseerd in neurologische ziektes, spasticiteitsbehandeling, IC-revalidatie-nazorg en post-Covid. Sinds 2020 heeft ze samen met haar collega’s 480 patiënten met post-Covid gezien/behandeld.
‘We zien vaak dat patiënten die post-Covid hebben, bijvoorbeeld een andere aandoening onder de leden hebben of hadden of psychisch kwetsbaar waren. Door de combinatie van meerdere dingen tegelijk blijven ze langer klachten houden. Bij post-Covid is het ook belangrijk om binnen je grenzen op te bouwen. En dat hebben we vaak niet geleerd. ‘Niet zeuren, maar doorgaan’, zit veel in onze opvoeding. Dat helpt juist niet mee bij herstellen na een Covidinfectie.’
Treant (foto Revalidatiearts Rianne Kofman van Treant)