Nog grote misverstanden rondom euthanasie

Twintig jaar na de invoering van de euthanasiewet bestaan in Nederland nog veel misverstanden over de praktijk. Er is vooral veel onduidelijkheid over de vraag wanneer je in aanmerking komt voor euthanasie en welke stappen nodig zijn om het aan te vragen. Dat blijkt uit representatief onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) onder twaalfhonderd Nederlandse 40-plussers.

Over het algemeen staan 40-plussers positief tegenover euthanasie, met name omdat zij zelf willen beslissen over het eigen levenseinde. Bijna de helft van de ondervraagden geeft aan wel eens ervaring te hebben gehad met euthanasie. Hoogopgeleide 40-plussers en 40-plussers die in hun leven te maken hebben gehad met euthanasie staan positiever tegenover euthanasie. Slechts 7% van de respondenten staat er negatief tegenover. Bij deze groep speelt het geloof een belangrijke rol in de motivering.

Dodelijke ziekte en dementie
Bijna de helft van de 40-plussers denkt dat je alleen euthanasie kunt krijgen als je ernstig ziek of terminaal bent. Bovendien denkt de helft van de respondenten dat euthanasie niet mogelijk is als je aan dementie lijdt. Dit is echter wél mogelijk. Een euthanasieverzoek kan worden gedaan bij dementie en ook bij ondraaglijk psychisch lijden. Bestuursvoorzitter Fransien van ter Beek van de NVVE: “Het belangrijkste in het geval van dementie is dat je je wensen tijdig bespreekt met je huisarts en vraagt hoe deze tegenover euthanasie staat. Een schriftelijk euthanasieverzoek kan uiteindelijk de doorslag geven als je zelf niet meer in staat bent je wensen kenbaar te maken.”

Medisch dossier
Er bestaat ook veel onduidelijkheid over de stappen die nodig zijn om euthanasie aan te kunnen vragen. Bijna 1 op de 5 respondenten denkt dat een arts verplicht is om mee te werken aan een euthanasieverzoek. Dat klopt niet; een arts is daar niet toe verplicht en kan medewerking weigeren. Maar de arts is wel het belangrijkste aanspreekpunt als het gaat om euthanasie.

Daarnaast geeft bijna een derde aan dat een levenstestament bij de notaris nodig is om euthanasie te kunnen krijgen. Nog eens 30% geeft aan niet te weten of dit nodig is. “De notaris is niet de partij die hierover besluit; dat schept verkeerde verwachtingen”, aldus Fransien van ter Beek. “Een euthanasieverzoek hoort thuis in het medisch dossier, bij de arts.”

Campagne over belangrijkste misverstanden
De onderzoeksresultaten bevestigen diepgewortelde misverstanden over wat er volgens de euthanasiewet kán en mág. De NVVE krijgt er dagelijks mee te maken. “Dit gaf ons aanleiding om de belangrijkste misverstanden naar buiten te brengen in de campagne die op 12 mei van start gaat. Daarmee willen we mensen prikkelen om na te denken over hoe het écht zit”, aldus Fransien van ter Beek. “Want euthanasie is niet vanzelfsprekend. Daar moet je zelf de belangrijkste stappen voor zetten. En dat begint met de juiste kennis.”

Kijk voor meer informatie op www.nvve.nl/misverstanden

Foto Shutterstock