Herdenking wegvoeren Joodse stadgenoten in WO-2
Het college van B en W en het bestuur van Stichting Joods Monument komen maandagochtend 3 oktober om 8.30 uur bijeen voor een korte plechtigheid. Bij het Joods Monument aan het Slotplantsoen herdenken zij het wegvoeren van de joodse stadgenoten in de nacht van 2 op 3 oktober 1942. Burgemeester Richard Korteland en voorzitter Jan Oldebesten van de stichting houden een toespraak, waarna er bloemen bij het monument worden gelegd.
Op 2 oktober 1942 moesten de politieagenten van het Meppeler korps om exact zes uur ‘s avonds naar het bureau aan de Hagenstraat komen ter voorbereiding van het wegvoeren van de joodse stadgenoten. De daadwerkelijke uitvoering van de holocaust in Meppel begon tegen het middernachtelijk uur. De volgende ochtend vroeg werden de joodse stadgenoten verzameld bij het station en per trein afgevoerd naar kamp Westerbork.
Historicus Thijs Rinsema ontdekte dat in het politierapport destijds niets is opgenomen van hetgeen in de nacht van 2 op 3 oktober 1942 heeft plaatsgevonden. ,,Die is óf nooit ingevuld óf later verwijderd. Daaruit blijkt dat men kennelijk het gevoel had iets te doen wat niet pluis was,” verklaarde Rinsema enkele jaren geleden.
Voordat de Meppeler joden naar Westerbork werden afgevoerd, was reeds een flink aantal joodse mannen naar werkkampen verbannen. Op 17 augustus 1942 bijvoorbeeld moesten 27 jonge joodse mannen naar het werkkamp in Linde. Reeds na één dag volgde vervoer naar Westerbork en een week daarna waren de meesten van hen gedeporteerd.
Het Joods Monument in het Slotplantsoen werd op 30 september 1997 onthuld. Op granieten platen staan de namen van 232 vermoorde Meppeler joden. Het monument is een ontwerp van wijlen Onno de Ruijter. Het bestaande Joods Monument met een afbeelding van Mozes met de stenen tafelen werd in het nieuwe monument geïntegreerd.
Kindcentrum Het Avontuur, de voormalige basisschool De Woldstroom, heeft het Joods Monument geadopteerd. De leerlingen van groep 8 houden de directe omgeving van het monument schoon.
Ook is er een digitaal Joods Monument dat sinds 2007 wereldwijd toegankelijk is en ook een Engelse vertaling heeft. Het is een online gedenkteken met talloze foto’s en familiegeschiedenissen van vermoorde Meppeler joden.
Daniel Rosenberg, hoogleraar geschiedenis aan de universiteit in Oregon, spoorde via de website het adres van zijn vermoorde tante Treine Wechsler op, die in de Molenstraat in Meppel woonde. Toen hij enkele jaren geleden bij zijn familie in Leer (Duitsland) op bezoek was, maakte hij van de gelegenheid gebruik om behalve Westerbork ook Meppel aan te doen. Met familieleden reisde hij naar de voormalige woonplaats van zijn tante en bezocht de Molenstraat en het Joods Monument in het Slotplantsoen.
Tekst en meer informatie https://www.stichtingjoodsmonumentmeppel.nl/
Foto Gijs Smeekes (herdenking 2021)
