Exposities

Drukkerijmuseum trots op Tweede Wereld Oorlog-tentoonstelling

‘Het was bloedlink in Meppel’
Het drukkerijmuseum Meppel is weer geopend! Bezoekers wacht een tentoonstelling over de rol van Meppel als drukkersstad in de Tweede Wereldoorlog. “Dit is het onvertelde verhaal van de Meppeler helden in de oorlog.”

De expositie stond al een jaar in het magazijn: op 12 maart vorig jaar was de opstelling klaar. Een dag later gooide de eerste lockdown roet in het eten. Daarom is de tentoonstelling pas sinds dinsdag open voor publiek. “Het is misschien een beetje gek. We hebben deze tentoonstelling natuurlijk bedacht ter ere van 75 bevrijding”, vertelt museumvoorzitter Stijn van Ittersum. Hij lacht. “Ik hoop dat veel mensen mensen met ons 75+1 jaar vrijheid komen vieren.”

Van Ittersum noemt zijn expositie het overtelde verhaal van de Meppeler helden in de Tweede Wereldoorlog. “In de tweede Wereld Oorlog waren de bezette fel tegen anti-Duits nieuws. Er werd een strijd gevoerd om die verzetskranten de kop in te drukken.”

Mede daardoor kwam Meppel in beeld bij de uitgevers van die verzetskranten. Zij kwamen vaak uit Amsterdam, maar in de grote stad viel het geluid van de drukpersen te veel op. “Daarom werden veel illegale bladen in Meppel gedrukt. Meppel had natuurlijk goede drukkerijen en men hoopte dat hier iets minder controle was”, vertelt Van Ittersum.

Al waren de Meppeler drukkerijen niet meer in perfecte conditie. Zo werd drukkerij Ten Brink al in de eerste dagen van de bezetting ontmanteld. “Zij drukten antifascistische bladen en dat wisten de Duitsers”, vervolgt de voorzitter. “Die drukpersen zijn meteen op de trein naar Duitsland gezet.”

Toch vond Trouw, dat nu nog steeds een van de grotere dagbladen van Nederland is, zijn oorsprong in Meppel. In 1943 werd verzetskrant Oranje-Bode gedrukt bij drukkerij Veenstra & De Vries in Meppel. De krant was een illegale krant die op initiatief van een groep verzetsmensen werd opgericht.

“Hij heette Oranje-bode vanwege de geboorte van Prinses Margriet”, aldus Van Ittersum. “Daarna gingen ze verder onder de naam Trouw. “Het was echt bloedlink. Ik ken verhalen dat sommige huiskamers in Meppel vol lagen met kranten. Die werden vanaf hun woning op het Zuideinde door heel Nederland verspreid. Als de Duitsers daar achtergekomen waren..”

Het hele verhaal van Meppel als drukkerstad in de Oorlog is nu te zien in het museum. “Wij hopen de komende maanden op zo’n 4000 bezoekers”, vertelt Van Ittersum. “De pers heeft zware offers gebracht tijdens de bezetting. Veel schrijvers, verspreiders en drukkers en geëxecuteerd door hun bedrage. Dat verdient een publiek.”

Foto Hans Wolff. Stijn van Ittersum voor de corona crisis aan het papierscheppen op een Open Dag